Haberler

Su Basmasına Karşo Alıacak Önlemler

ATAŞEHİR MAHALLESİNDE (ELAZIĞ) BAZI BİNA BODRUMLARINA SU DOLMASININ SEBEPLERİ VE ALINABİLECEK ÖNLEMLER

Ataşehir mahallesinde bahar aylarında yüzey sularının fazlalaşmasıyla birlikte kısmi yerlerde büyük su birikintilerine rastlanılmaktadır. Bununlada dolaylı olarak bazı binaların bodrumlarına su dolduğu gözlenilmiştir.  Bu olayın nedeni tam olarak anlaşılamadığı için çözümüde bulunamamaktadır.

Yapılan gözlemsel çalışmalar sonucu; Ataşehir mahallesi jeolojik olarak Alüvyon birimlerden oluşmaktadır. Ayrıca şimdiye kadar yapılan Laboratuvar sonuçlarına bakıldığında bu alüvyonların en az % 75’i KİL olduğu belirlenmiştir. Kil bünyesine su alabilen, geçirimsiz bir malzemedir. Oluşan su birikintilerinin bu sebepten kaynaklandığı tahmin edilmektedir. Alt seviyelere doğru kil malzemesinin devam etmesi yüzey suyunun tabana Yeraltı suyuna inmesini engellemektedir. Bunun gerçekliğini ispatlamak için ayrıntılı, sondajlı jeolojik-jeoteknik etüt çalışması yapılmalıdır.

Yağmur yağışlarının fazla olduğu, yüzey sularının arttığı mevsimlerde oluşan yüzey göllenmeleri, bina temellerinde ciddi zararlara sebep olabilir. Bunu önlemek için Dranaj Önlemleri alınmalıdır. Fakat ne tür drenaj önlemleri alınacağını belirleyebilmek için ayrıntılı jeolojik-jeoteknik etüt çalışması gerekmektedir.

Bazı Drenaj Önlemleri;

• Yapılacak yapının çevresinde düşey yönde keson kuyular açılarak, yeraltı suyu drene edilerek pompajla uzaklaştırılmalıdır.
• Yapının bodrum döşemesi ve yan duvarların BOHÇALAMA yöntemi ile yalıtımı yapılmalıdır.
• Bina çevresine dranaj hendekleri açılıp, kum-çakıl malzemesi serilip, drenaj borusuyla gelen suyun bina temeline girmeden uzaklaştırılması.
• Yüzey göllenmesinin olduğu üst kısım sıyrılarak, dolgu malzemesi serilmesi, yan taraflarına açılan drenaj kanallarıylada suyun uzaklaştırılması.

DRENAJ

Drenaj temellerde, konutları yüzeysel ve yeraltı sularının yol açacağı zararlardan korunmak amacı ile yapılan su ve nem yalıtımı yapabilen özel bir uzmanlık işidir.

Genel bir ifade ile temellerdeki nem – su yalıtımı yeraltı yüzey ve sızıntı sularının yanı sıra kar ve buzun erimesinden oluşan sulardan binayı korumak amacıyla gerçekleştirilmektedir. Konutların temelleri su yalıtımı katmanı oluşturulmadan tamamlanmışsa, suya karşı koruma ancak perde duvarlarda yapılacak yalıtım katmanı ve binayı çepeçevre saracak drenaj hattıyla mümkün olacaktır. Drenaj hattının tıkanmaması bu tip yalıtımlarda hayati önem taşımaktadır. Temel su yalıtımlarında polimer bitüm membranlarla su yalıtımı yapılırken,iki kat membranla uygulama yapılması ve bu membranların polyester keçe taşıyıcılı olması tavsiye edilmektedir.Su yalıtımının toprakla temas ettiği bölümlerde noktasal zedelenmeleri engellemek üzere bir koruyucu tabaka oluşturulması gerekmekte ve aslında zor ve kritik bir uygulama olan temelde su yalıtımı işleminde, yalıtımın ana prensibi olan drenajlı yalıtım uygulaması gerekmektedir. Drenaj, yalıtım kaçakları oluşması halinde sızıntı sularını en aza indireceği gibi, uygulama sırasında da kuru bir yüzeyde çalışılmasını sağlamaktadır. Ancak unutulmaması gereken bir gerçek de drenajın hiçbir zaman yalıtım yerine geçmeyeceğidir. Her ne kadar drenaj işlemi modern malzemeler yardımıyla gerçekleştirilse de yalıtıma suyun ulaşma ihtimali bulunmaktadır.  Temel su yalıtımı uygulamalarında drenaj  suyun basıncını düşürme görevini üstlenmektedir.

İÇ DRENAJ

Dış drenaj yapma imkanı bulunmayan durumlarda bodrum katında yapılan drenaj şeklidir. Genellikle konutların merkezi yerinde bodrum döşemesi en az  2 m derinlikte ve 50×50 cm boyunda bir kuyu şeklinde yapılmaktadır. Kuyu harçsız moloz taş duvar olarak örülmekte ve üzeri sac ya da beton bir kapakla kapatılmaktadır. Kuyu üzerine, otomatik olarak çalışan bir su motoru yerleştirilmektedir. Bir ucu suyun döküleceği yere bağlanan ve su motoruyla da bağlantılanan bir su borusunun diğer ucu da kuyuya indirilmekte ancak boru, kuyu tabanından 15-20 cm yukarıda bırakılmakta ve ucuna da bir süzgeç takılmaktadır. Zeminden sızan su bodrumun taban seviyesinden 40-50 cm aşağıya kadar yükseldiğinde su pompası çalışmakta ve suyun dışarı atılması sağlamaktadır.

DIŞ DRENAJ

İç drenajdan farkı, konut çevresinde temel duvarından 50-100 cm kadar dışarıda ve temel tabanından 30-50 cm derinde %5-10 eğimli bir kanal açılmakta ve kanal tabanına genellikle 20 cm çapındaki beton ya da kil künkler-büzler 2-4 cm aralıklarla döşenmektedirler. Künklerin ek yerlerinin alt yarısı, çimento harcıyla kapatılmaktadır. Kanal, künk yüksekliğinin yarısına kadar kil ile doldurularak iyice sıkıştırılmakta ve kil dolgu ve künklerin önce iri, sonra ufak taş parçalarıyla, yüzeye yakın kısmı ise iri kumla doldurulmaktadır. Drenaj kanalının köşe yaptığı yerlerde, en az 50×50 cm boyutunda ve kanal tabanından 15-20 cm aşağıdan başlayıp, bahçe seviyesine kadar yükselen taş ya da beton rögarlar-bacalar yapılmakta,  künkler bu rögalara bağlanmakta ve en düşük seviyeli künk de dere, kanalizasyon vb. yerlere bağlanarak suyun binadan uzaklaştırılması sağlanmaktadır. Drenaj da künk yerine delikli ve oluklu plastik PVC borular da kullanılmaktadır. Çapları 10-20 cm, boyları da 100 m’ye kadar olan bu borular, hafif ve işçiliklerin kolay olması bakımından tercih edilirler. Basit drenajlarda ise iri taş parçalarıyla, plaka taşlarla veya tuğlalarda da drenaj uygulaması yapılabilmektedir. (Şekil 1-2)

Şekil-1. Bina çevresi drenajın hendeği

Şekil-2. Bina çevresi dreanajının şematik görünümü